Świadczenia pieniężne wypłacane pracownikom szkół niebędącym nauczycielami

Samorządowe zasady

Przepisy według których są ustalane i wypłacane niektóre świadczenia pieniężne pracownikom szkół niebędącym nauczycielami, znajdziemy tylko w przepisach samorządowych. Gdzie ich szukać?

Zasady i wysokość dodatku stażowego, gratyfikacji jubileuszowej i odprawy emerytalnej określa ustawa o pracownikach samorządowych i rozporządzenie Rady Ministrów. Przypomnijmy, że podstawowymi przepisami, które określają status zawodowy, w tym wynagrodzenia, są:

Niestety. Przepisy określające dane świadczenie czasami się „przenikają” : zasadę ustala rozporządzenie, a już wysokość świadczenia ustala ustawa o pracownikach samorządowych. Dlatego czasami pracownicy szkoły są zdezorientowani. W sposób przestępny te zasady powinny być zawarte w regulaminie pracy. Poniżej przedstawiamy najważniejsze ze świadczeń.

Dodatek z wieloletnią pracę

Zgodnie z art. 38 ust. 1 ustawy o pracownikach samorządowych dodatek za wieloletnią pracę przysługuje po pięciu latach pracy w wysokości wynoszącej 5 proc. Miesięcznego wynagrodzenia zasadniczego. Dodatek ten wzrasta o 1 proc. Za każdy dalszy rok pracy aż do osiągnięcia 20 proc. Miesięcznego wynagrodzenia zasadniczego.

W myśl § 7 rozporządzenia Rady Ministrów  dodatek wypłacany jest w terminie wypłaty wynagrodzenia:

Dodatek za wieloletnią prace wypłacany jest pracownikowi za dni, za które otrzymuje wynagrodzenie, oraz za dni nieobecności w pracy z powodu niezdolności do pracy wskutek choroby albo konieczności osobistego sprawowania opieki nad dzieckiem lub chorym członkiem rodziny, za które otrzymuje z tego tytułu zasiłek z ubezpieczenia społecznego.

Jeżeli praca w szkole jest dodatkowym zatrudnieniem, do okresu dodatkowego zatrudnienia nie zaliczają się okresy zatrudnienia podstawowego.

Warto wiedzieć!

Orzeczenia Sądu Najwyższego w zakresie odpraw emerytalno- rentowych

Nauczycielowi, który przeszedł na rentę po rozwiązaniu umowy o pracę, odprawa przysługuje także wtedy, gdy stał się niezdolny do pracy wskutek choroby, stwierdzonej w czasie zatrudnienia- jeśli po nieprzerywanym okresie pobierania zasiłku chorobowego została mu przyznana renta już po rozwiązaniu stosunku pracy. W takiej sytuacji należy uznać, że pracownik w istocie przeszedł na rentę z tytułu niezdolności do pracy bezpośrednio po ustaniu zatrudnienia.

Prawo do odprawy emerytalnej ( rentowej ) będzie miał również nauczyciel, który złożył wniosek o przejście na emeryturę w czasie nieprzerwanego pobierania zasiłku chorobowego po ustaniu stosunku pracy, a prawa do emerytury nabył bezpośrednio po wyczerpaniu okresu zasiłkowego.

Odprawa przysługuje nauczycielowi, który wypowiedział stosunek pracy i uzyskał rentę w związku z chorobą, która rozpoczęła się przed upływem okresu wypowiedzenia i trwała nieprzerwanie do chwili wyczerpania okresu zasiłkowego.

Przepis art.92§ 1 K. p. wiąże prawo do doprawy emerytalnej z ustaniem, nie zaś z rozwiązaniem stosunku pracy. Wygaśnięcie stosunku pracy wskutek upływu czasu, na jaki zawarto umowę o pracę, nie wyklucza jego związku z przejściem na emeryturę.

Kontynuowanie nauczycielskiego zatrudnienia połączone z pobieraniem emerytury nauczycielskiej nie pozbawia prawa do odprawy pieniężnej przewidzianej w art. 87 ust. 2 ustawy z 26 stycznia 1982 r.- Karta Nauczyciela ( jednolity tekst: Dz. U. z 1997 r. nr 56, poz.357 ze zm. ), nauczyciela, którego stosunek pracy wygasł z upływem okresu pozostawiania w stanie nieczynnym i przejścia na emeryturę, jeżeli wcześniej nie skorzystał on z uprawnienia do tej odprawy.

Nabycie przez nauczyciela mianowanego prawa do odprawy emerytalnej nie wyłącza uzyskania przez niego odprawy z tytułu rozwiązania stosunku pracy z przyczyn organizacyjnych leżących po stronie szkoły ( art. 87 oraz art. 20 ust. 1 i ust. 2 ustawy z dnia 26 stycznia 1982 r. KN ).

( … )

4 Karta Nauczyciela nie zawiera uregulowań, które ograniczałyby prawo nauczyciela mianowanego do odprawy emerytalnej lub rentowej w sytuacji, gdy nauczyciel zwolniony w trybie art. 20 ust. 1 KN wystąpi z wnioskiem o przejście na emeryturę lub rentę z tytułu niezdolności do pracy i zostanie stwierdzone przez organ rentowy, że spełnia warunki uprawniające do emerytury lub renty z tytułu niezdolności do pracy. Oznacz to, że w takiej sytuacji nauczycielowi mianowanemu przysługuje zarówno odprawa przewidziana w art. 20 ust. 2, jak i odprawa emerytalna lub rentowa określona w art. 87 KN.

Pracownik, który rozwiązał umowę o pracę w związku z przejściem na rentę rodzinną, nie nabywa prawa do odprawy rentowej na podstawie art. 92 k. p.

Przesłankami nabycia prawa do odprawy rentowej są rozwiązanie stosunku pracy, przyznanie prawa do renty i związek funkcjonalny między nimi. Przyznanie prawa do renty może nastąpić po pewnym czasie od ustania stosunku pracy, byle między nimi występował związek funkcjonalny. Prawo do odprawy powstaje w chwili spełniania wszystkich jego przesłanek, a więc w dacie przyznania prawa do renty, jeżeli następuje to po pewnym czasie od rozwiązania stosunku pracy.

Odprawa emerytalna nie przysługuje nauczycielowi przechodzącemu na świadczenie przedemerytalne

Nagroda jubileuszowa

Zgodnie z art. 38. Ust. 2 ustawy o pracownikach samorządowych, nagroda jubileuszowa przysługuje w wysokości:

Zgodnie z § 8 rozporządzenia Rady Ministrów w sprawie wynagradzania pracownik nabywa prawa do nagrody jubileuszowej w dniu, w którym upływa okres uprawniający do tej nagrody. Wypłaca się ją niezwłocznie, z urzędu, czyli na wniosek pracodawcy, a nie pracownika. O tej gratyfikacji musi pamiętać pracodawca. Pracownik może o niej przypomnieć, ale nie występuje z wnioskiem.

Podstawą obliczania nagrody stanowi wynagrodzenie przysługujące w dniu nabycia prawa do nagrody lub przysługujące w dniu jej wypłaty, jednak pod warunkiem, że jest to dla pracownika korzystniejsze.

Jeżeli pracownik nabył prawa do nagrody, kiedy był zatrudniony w innym wymiarze czasu pracy niż w dniu jej wypłaty, podstawę obliczania nagrody stanowi wynagrodzenie przysługujące zainteresowanemu w dniu nabycia prawa do gratyfikacji.

W związku z przejściem na emeryturę, na podstawie §8 ust. 8 rozporządzenia Rady Ministrów, wcześniejsza nagroda jubileuszowa przysługuje pracownikowi, któremu do nabycia prawa do nagrody jubileuszowej brakuje mniej niż 12 miesięcy, licząc od dnia rozwiązania stosunku pracy, nagrodę tę wypłaca się w dniu rozwiązania stosunku pracy.

Jednorazowa odprawa

Na podstawie § 9 rozporządzenie Rady Ministrów pracownikowi przychodzącemu na emeryturę lub rentę z tytułu niezdolności do pracy wypłaca się jednorazowo odprawę w dniu ustania stosunku pracy. Jej wysokość określa art. 38 ust. 3 ustawy o pracownikach samorządowych: